اختلالات یادگیری کودکان چیست؟
اختلال یادگیری یک چالش عصبی است که به موجب آن مغز کودک قادر به پردازش صحیح و به موقع اطلاعات نمی‌شود. این اختلال به این معنا نیست که کودک از نظر هوشی ضعیف است؛ بلکه ممکن است او در برخی از زمینه‌ها مانند خواندن، نوشتن یا ریاضی مشکل داشته باشد، در حالی که در دیگر زمینه‌ها توانمندی‌های برجسته‌ای داشته باشد. کودکان مبتلا به اختلال یادگیری می‌توانند در مقایسه با همسالان خود، درک متفاوتی از اطلاعات و مهارت‌های آکادمیک داشته باشند، اما این به معنای ضعف در هوش عمومی آنها نیست.
در حالی که درمان اختلالات یادگیری کودکان به طور کامل قطعی نیست اما با استفاده از روش‌های مختلف آموزشی، تمرین‌های خاص و حمایت‌های روانشناختی، می‌توان به این کودکان کمک کرد تا مهارت‌های مورد نیاز خود را بهبود بخشند و در مسیر رشد و پیشرفت تحصیلی قرار گیرند. این کمک‌ها می‌توانند شامل برنامه‌های آموزشی شخصی‌سازی‌شده، استفاده از فناوری‌های آموزشی و روش‌های تدریس ویژه باشند که به کودک امکان می‌دهند تا در محیط‌های یادگیری با چالش‌های کمتری روبرو شود.
اختلالات یادگیری کودکان
مشکلاتی که کودک در انجام تکالیف روزانه و مدرسه‌ای با آن مواجه می‌شود، بخشی از چالش‌های طبیعی دوران تحصیل است که بیشتر کودکان تجربه می‌کنند. با این حال، اگر کودک شما به طور مداوم در یک زمینه خاص مانند خواندن، نوشتن یا ریاضی با مشکل مواجه شود، این ممکن است نشانه‌ای از اختلال یادگیری باشد. آیا فرزند شما هنگام خواندن بلند یا نوشتن دچار اضطراب می‌شود؟ آیا انجام مسائل ریاضی برای او تبدیل به یک چالش غیرقابل عبور شده است؟ این‌ها می‌توانند به عنوان علائمی از ناتوانی‌های یادگیری مطرح شوند که به توجه و حمایت ویژه نیاز دارند.
اختلالات یادگیری به گونه‌ای هستند که نه تنها در فرآیند تحصیل کودک اختلال ایجاد می‌کنند، بلکه می‌توانند در اعتماد به نفس و تعاملات اجتماعی او نیز تأثیر بگذارند. در این مقاله، قصد داریم به شما کمک کنیم تا با این اختلالات بیشتر آشنا شوید و روش‌های مختلفی که برای مدیریت و درمان آنها وجود دارد را بررسی کنیم. درمان‌های موجود می‌توانند شامل آموزش‌های ویژه، تمرین‌های اختصاصی و تکنیک‌های حمایتی باشند که به کودک شما کمک می‌کنند تا با این چالش‌ها مقابله کرده و در محیط‌های آموزشی موفق‌تر عمل کند.
مطالعه بیشتر: درمان اختلالات یادگیری در کودکان
اختلال یادگیری چیست؟ (تعریف اختلال یادگیری)
ناتوانی یادگیری یک اختلال عصبی است که به طور مستقیم بر نحوه پردازش اطلاعات توسط مغز تأثیر می‌گذارد. این اختلال می‌تواند موجب دشواری‌های جدی در انجام کارهایی شود که نیازمند دریافت و تحلیل اطلاعات هستند، مانند خواندن، نوشتن، صحبت کردن یا حتی درک مفاهیم ریاضی. به عبارت دیگر، کودکانی که با ناتوانی یادگیری روبه‌رو هستند، در یادگیری مهارت‌ها و اطلاعات جدید به مشکل برمی‌خورند، زیرا مغز آنها به گونه‌ای متفاوت و با چالش‌های خاص اطلاعات را پردازش می‌کند.
اختلالات یادگیری می‌توانند به اشکال مختلفی بروز پیدا کنند؛ برخی از کودکان در خواندن دچار مشکل هستند، برخی دیگر نمی‌توانند نوشتن یا املای کلمات را به درستی انجام دهند، و برخی دیگر نیز در درک مسائل ریاضی یا حتی مهارت‌های پایه‌ای مثل گوش دادن و صحبت کردن با مشکل مواجه می‌شوند. این مشکلات به طور کلی بر توانایی کودک در استفاده از زبان، نوشتار و حتی اعداد تأثیر می‌گذارند. به طور کلی، ناتوانی یادگیری را می‌توان به عنوان اختلالی در یکی یا چند فرآیند روانشناختی اصلی تعریف کرد که در درک و استفاده از زبان، گفتار یا نوشتار دخیل هستند و می‌توانند در مهارت‌های مختلفی چون خواندن، نوشتن، املا و محاسبات ریاضی بروز کنند.
به نقل از سایت nationwidechildrens
A learning disorder is when a child has trouble learning in certain school subjects. Your child may have problems with reading, math, or writing. Skills are below what’s expected for the child’s age, grade level, and intelligence. The problem is bad enough to interfere with school or everyday activities.
ترجمه فارسی:
اختلال یادگیری زمانی است که یک کودک در یادگیری برخی از دروس مدرسه دچار مشکل می‌شود. ممکن است کودک شما در خواندن، ریاضی یا نوشتن مشکلاتی داشته باشد. مهارت‌های او پایین‌تر از حد انتظار برای سن، سطح تحصیلی و هوش کودک است. این مشکل به اندازه‌ای جدی است که مانع از پیشرفت در مدرسه یا انجام فعالیت‌های روزمره می‌شود.
اختلالات یادگیری کودکان
آیا کودک شما در مدرسه با چالش‌هایی روبرو است؟ آیا از خواندن با صدای بلند، نوشتن مقالات، یا حل مسائل ریاضی اضطراب دارد؟ در این مقاله، ما به شما کمک می‌کنیم تا انواع مختلف اختلالات یادگیری را بشناسید و علائم آنها را تشخیص دهید.
اختلالات یادگیری چیست؟
اختلالات یادگیری به طیف گسترده‌ای از مشکلات یادگیری اشاره دارد که به هوش یا انگیزه فرد ارتباطی ندارند. کودکان با اختلالات یادگیری نه تنبل هستند و نه کم‌هوش؛ در واقع، بسیاری از آنها به اندازه دیگران باهوش هستند، اما سیم‌کشی مغز آنها متفاوت است. این تفاوت باعث می‌شود نحوه دریافت و پردازش اطلاعات توسط آنها تغییر کند.
به زبان ساده، کودکان و بزرگسالان دارای اختلالات یادگیری به شیوه‌ای متفاوت می‌بینند، می‌شنوند و درک می‌کنند. این مسئله می‌تواند در یادگیری اطلاعات جدید و استفاده از آنها مشکلاتی ایجاد کند. رایج‌ترین انواع اختلالات یادگیری شامل مشکلات خواندن، نوشتن، ریاضیات، استدلال، شنوایی و گفتار هستند.
اگر یک کودک به طور مداوم در یک حوزه خاص از یادگیری مشکل داشته باشد، این می‌تواند نشان‌دهنده نوعی اختلال یادگیری باشد. مهم است که بدانید کودکان دارای اختلالات یادگیری می‌توانند موفق باشند. والدین با دیدن مشکلات فرزندانشان ممکن است نگران آینده تحصیلی و شغلی آنها باشند یا از برچسب‌هایی که ممکن است به فرزندانشان زده شود، بترسند. اما باید به یاد داشته باشیم که اکثر این کودکان همانند دیگران باهوش هستند و نیاز دارند تا آموزش‌هایشان متناسب با سبک یادگیری‌شان تنظیم شود.
با داشتن اطلاعات بیشتر درباره اختلالات یادگیری به‌طور کلی و مشکلات یادگیری فرزند خود به‌طور ویژه، می‌توانید به زمینه‌سازی موفقیت آنها در مدرسه و فراتر از آن کمک کنید. این آگاهی به شما امکان می‌دهد تا به فرزندتان در مقابله با چالش‌ها کمک کنید و راه‌های مناسب برای یادگیری و رشد او را بیابید.
علائم و نشانه‌های اختلالات و ناتوانی‌های یادگیری
اگر مشکوک هستید که فرزندتان ممکن است با اختلالات یادگیری مواجه باشد، مراجعه به یک متخصص فوراً ضروری است. هرچه زودتر به کمک نیاز پیدا کنید، احتمال این که فرزندتان بتواند به پتانسیل کامل خود برسد، بیشتر می‌شود.
اختلالات یادگیری می‌توانند به شکل‌های مختلفی ظاهر شوند و از فردی به فرد دیگر متفاوت باشند. مثلاً ممکن است یک کودک در یادگیری خواندن و هجی کردن کلمات دچار مشکل باشد، در حالی که کودک دیگری به راحتی می‌تواند کتاب بخواند اما در فهم ریاضیات دچار مشکل است. همچنین، کودکی دیگر ممکن است در درک و برقراری ارتباط به‌صورت شفاهی مشکل داشته باشد. این تفاوت‌ها باعث می‌شود که شناسایی اختلالات یادگیری پیچیده باشد.
تشخیص اختلالات یادگیری همیشه ساده نیست؛ به‌دلیل تنوع علائم، هیچ نشانه واحدی برای اثبات قطعی یک مشکل وجود ندارد. اما با آگاهی از علائم رایج در سنین مختلف، می‌توانید به‌سرعت مشکلات احتمالی را شناسایی کرده و اقدامات لازم را برای کمک به فرزندتان انجام دهید.
در ادامه، به بررسی علائم شایع اختلالات یادگیری در گروه‌های سنی مختلف می‌پردازیم. توجه داشته باشید که برخی از این علائم ممکن است در کودکانی که اختلال یادگیری ندارند نیز به طور موقت ظاهر شوند. اما اگر مشکل خاصی در توانایی فرزندتان برای تسلط بر مهارت‌های اساسی مشاهده کردید، لازم است اقدامات لازم را انجام دهید و از کمک‌های حرفه‌ای بهره ببرید.
مطالعه بیشتر: اختلال خوردن در کودکان
علائم و نشانه‌های اختلالات یادگیری: سنین پیش‌دبستانی
در سنین پیش‌دبستانی، اختلالات یادگیری ممکن است با نشانه‌های خاصی خود را نشان دهند که می‌تواند به والدین کمک کند تا مشکلات را شناسایی کنند و در پی درمان مناسب برآیند. در این سنین، توجه به برخی از نشانه‌ها می‌تواند مفید باشد:
- مشکل در تلفظ صحیح کلمات: کودک ممکن است در بیان صحیح واژه‌ها دچار مشکل شود و نتواند کلمات را به درستی ادا کند.
- یافتن کلمه مناسب دشوار است: ممکن است کودک در یادآوری یا انتخاب کلمه مناسب برای توصیف اشیا یا احساسات خود دچار مشکل شود.
- مشکل در ریتم و قافیه: کودک ممکن است در تشخیص یا استفاده از ریتم و قافیه در شعرها و آهنگ‌ها مشکل داشته باشد.
- یادگیری الفبا، اعداد، رنگ‌ها و اشکال: کودک ممکن است در یادگیری پایه‌های اولیه مانند الفبا، اعداد، رنگ‌ها و اشکال با دشواری مواجه شود.
- پیروی از دستورالعمل‌ها و روال‌های یادگیری: کودک ممکن است نتواند به درستی دستورالعمل‌های ساده را دنبال کند یا در یادآوری مراحل مختلف یک روال روزمره مشکل داشته باشد.
- کنترل ابزارهای نوشتاری و هنری: مشکلاتی در استفاده از ماژیک، مداد یا قیچی و رنگ‌آمیزی دقیق داخل خطوط می‌تواند نشانه‌ای از مشکل در مهارت‌های حرکتی ظریف باشد.
- مشکل در استفاده از لباس‌ها و وسایل شخصی: کودک ممکن است در استفاده از دکمه‌ها، زیپ‌ها یا بستن بند کفش‌ها مشکل داشته باشد، که به مشکلات هماهنگی حرکتی اشاره دارد.
تشخیص زودهنگام این علائم می‌تواند به والدین کمک کند تا اقدام‌های لازم را برای پشتیبانی و تقویت مهارت‌های یادگیری کودک انجام دهند و از مشکلات جدی‌تر در آینده جلوگیری کنند.
علائم و نشانه‌های اختلالات یادگیری: سنین 5-9 سالگی
در سنین 5 تا 9 سالگی، کودکانی که با اختلالات یادگیری مواجه هستند، ممکن است نشانه‌های خاصی را از خود نشان دهند که در شناسایی و برخورد با این مشکلات مفید است. در این دوران، این علائم می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- مشکل در ارتباط بین حروف و صداها: کودک ممکن است در تشخیص اینکه هر حرف چگونه به صدا تبدیل می‌شود، دچار مشکل شود و نتواند ارتباط درست بین حروف و صداهای آنها را برقرار کند.
- ناتوانی در ترکیب صداها به کلمات: کودک ممکن است نتواند صداهای مختلف را با هم ترکیب کند تا کلمات معناداری بسازد، که این مشکل به مهارت‌های خواندن و نوشتن مربوط می‌شود.
- گیج شدن هنگام خواندن کلمات ساده: هنگامی که کودک با کلمات ساده مواجه می‌شود، ممکن است نتواند آنها را به درستی بخواند و در این فرایند دچار سردرگمی شود.
- کندی در یادگیری مهارت‌های جدید: کودک ممکن است نسبت به دیگران در یادگیری مهارت‌های جدید کندتر عمل کند و زمان بیشتری نیاز داشته باشد تا مفاهیم جدید را درک کند.
- اشتباهات مکرر در املای کلمات: خطاهای مداوم و ثابت در املا، حتی در کلمات ساده، می‌تواند نشانه‌ای از اختلال یادگیری باشد.
- مشکل در یادگیری مفاهیم پایه ریاضی: کودک ممکن است در یادگیری اصول اولیه ریاضی مانند شمارش، جمع و تفریق با دشواری روبه‌رو باشد.
- مشکل در گفتن زمان و به خاطر سپردن توالی‌ها: کودک ممکن است نتواند زمان را به درستی بیان کند یا در به خاطر سپردن و ترتیب دادن توالی‌های زمانی مشکل داشته باشد.
تشخیص زودهنگام این علائم می‌تواند به والدین و معلمان کمک کند تا به شیوه‌های آموزشی مناسب و پشتیبانی ویژه بپردازند و به کودکان کمک کنند تا با موفقیت در مسیر یادگیری خود پیشرفت کنند.
علائم و نشانه‌های اختلالات یادگیری: سنین 10-13سالگی
در سنین 10 تا 13 سالگی، کودکان ممکن است نشانه‌هایی از اختلالات یادگیری را بروز دهند که نیاز به توجه و پیگیری دارند. این نشانه‌ها می‌تواند به والدین و معلمان کمک کند تا به موقع متوجه مشکلات شده و اقدامات لازم را انجام دهند. علائم شایع در این دوره شامل موارد زیر است:
- مشکل در درک مطلب یا مهارت‌های ریاضی: کودکان ممکن است در فهمیدن متن‌ها یا حل مسائل ریاضی با دشواری مواجه شوند. این مشکلات می‌تواند در درک مفاهیم علمی و ریاضی نیز تأثیرگذار باشد.
- مشکل در سؤالات تشریحی و مسئله‌های واژگان: پاسخ‌دهی به سؤالات تشریحی یا مسائل مرتبط با واژگان ممکن است برای کودکان سخت باشد. آنها ممکن است نتوانند به خوبی افکار و ایده‌های خود را به صورت کتبی بیان کنند.
- عدم علاقه به خواندن و نوشتن و پرهیز از خواندن با صدای بلند: کودکان ممکن است از فعالیت‌های خواندن و نوشتن گریزان باشند و از خواندن با صدای بلند خودداری کنند، زیرا این کار برایشان دشوار و استرس‌زا است.
- دست‌خط بد: نوشتن با دست‌خط ناخوانا و بد یکی دیگر از نشانه‌های اختلال یادگیری است. کودکان ممکن است نتوانند کلمات را به صورت مرتب و خوانا بنویسند.
- مهارت‌های انضباطی ضعیف: اتاق خواب، میز کار و مشق شب آنها ممکن است همیشه نامنظم و بی‌نظم باشد، که نشان‌دهنده مشکلات در مهارت‌های انضباطی و سازماندهی است.
- مشکل در بحث‌های کلاسی و بیان افکار با صدای بلند: کودکان ممکن است در بیان افکار و مشارکت در بحث‌های کلاسی با مشکل مواجه شوند و نتوانند به راحتی نظرات خود را با صدای بلند بیان کنند.
- نوشتن یک کلمه در یک متن با املای متفاوت: در یک متن، ممکن است یک کلمه را به چندین صورت نادرست بنویسند، که نشان‌دهنده عدم تثبیت مهارت‌های املایی است.
شناخت این علائم در کودکان و اقدام به موقع برای دریافت کمک‌های آموزشی و تخصصی می‌تواند به بهبود وضعیت یادگیری و پیشرفت تحصیلی آنها کمک کند.
مطالعه بیشتر: درمان بیش فعالی در کودکان
عوامل تأثیرگذار بر بروز اختلالات یادگیری
اختلالات یادگیری می‌توانند ناشی از عوامل مختلفی باشند که به طور مستقیم یا غیرمستقیم بر رشد و عملکرد مغز تأثیر می‌گذارند. در اینجا به برخی از این عوامل اشاره می‌کنیم:
- سابقه خانوادگی و ژنتیک: اگر یکی از والدین یا خویشاوندان نزدیک به اختلالات یادگیری مبتلا باشد، احتمال بروز این اختلالات در کودکان نیز افزایش می‌یابد. این نشان می‌دهد که عوامل ژنتیکی می‌توانند نقش مهمی در انتقال این مشکلات ایفا کنند.
- خطرات دوران بارداری و نوزادی: عواملی مانند رشد ناکافی جنین در رحم، مصرف الکل یا مواد مخدر در دوران بارداری، زایمان زودرس و وزن پایین هنگام تولد می‌توانند باعث بروز اختلالات یادگیری شوند. این عوامل ممکن است باعث مشکلات در رشد و تکامل مغز شوند.
- آسیب‌های روانی: تجربه‌های استرس‌زا یا سوء‌استفاده عاطفی در دوران کودکی می‌تواند تأثیرات منفی بر رشد مغز داشته باشد. این نوع آسیب‌ها ممکن است منجر به اختلالات یادگیری شوند، زیرا مغز کودک در شرایط بحرانی قرار می‌گیرد و نمی‌تواند به درستی تکامل یابد.
- ضربه جسمی: آسیب‌های سر و بیماری‌های سیستم عصبی می‌توانند به طور مستقیم بر عملکرد مغز تأثیر بگذارند و باعث بروز اختلالات یادگیری شوند. ضربه‌های جسمی می‌توانند مسیرهای عصبی را مختل کرده و مانع از انتقال صحیح اطلاعات در مغز شوند.
- قرار گرفتن در معرض مواد سمی: تماس با سموم محیطی مانند سرب می‌تواند خطر ابتلا به اختلالات یادگیری را افزایش دهد. این مواد سمی می‌توانند به سلول‌های عصبی آسیب برسانند و عملکرد مغز را مختل کنند.
این عوامل نشان می‌دهند که اختلالات یادگیری می‌توانند از ترکیبی از عوامل ژنتیکی، محیطی و روانی ناشی شوند. شناخت این عوامل و توجه به آنها می‌تواند به پیشگیری و مدیریت بهتر این اختلالات کمک کند.
مشکلات مربوط به خواندن، نوشتن و ریاضیات
ناتوانی‌های یادگیری معمولاً بر اساس مهارت‌های مدرسه‌ای که تحت تأثیر قرار می‌گیرند، دسته‌بندی می‌شوند. اگر کودک شما در سن مدرسه است، احتمالاً اختلالات یادگیری او در یکی از این سه حوزه اصلی یعنی خواندن، نوشتن یا ریاضیات قرار می‌گیرد. در ادامه به توضیح هر یک از این انواع اختلالات یادگیری می‌پردازیم:
اختلال یادگیری در خواندن (نارساخوانی یا دیسلکسیا (dyslexia))
اختلالات یادگیری خواندن به دو نوع اصلی تقسیم می‌شوند. اولین نوع، مشکلات اساسی خواندن است. این مشکلات زمانی رخ می‌دهند که کودک در شناخت و ارتباط بین صداها و حروف و ترکیب آنها برای تشکیل کلمات دچار مشکل باشد. این نوع اختلال می‌تواند باعث شود که کودک به سختی بتواند کلمات را شناسایی و تلفظ کند و در نتیجه روند یادگیری خواندن برای او کند و دشوار شود.
نوع دوم، مشکلات درک مطلب است. این مشکلات زمانی بروز می‌کنند که کودک می‌تواند کلمات را بخواند، اما در فهمیدن و تفسیر معنای آنها دچار مشکل است. کودکان با این نوع اختلال ممکن است متن را به صورت روان بخوانند، اما نمی‌توانند مفهوم جملات، عبارات و پاراگراف‌ها را به درستی درک کنند. این مسئله می‌تواند بر توانایی آنها در پیگیری داستان‌ها، انجام تکالیف مرتبط با خواندن و حتی پاسخ به سؤالات مرتبط با متن تأثیر بگذارد.
به طور خلاصه، اختلالات یادگیری خواندن می‌توانند به شکل مشکلات اساسی در شناسایی و تلفظ کلمات یا مشکلات درک مطلب ظاهر شوند، هر کدام از این اختلالات نیازمند روش‌های آموزشی و حمایتی خاص خود هستند.
علائم اختلال خواندن
علائم اختلال خواندن شامل مشکل در موارد زیر است:
اختلال خواندن می‌تواند به شکل‌های مختلفی ظاهر شود و بر جنبه‌های گوناگونی از توانایی‌های خواندن کودک تأثیر بگذارد. علائم این اختلال شامل مشکلاتی در موارد زیر می‌شود:
- تشخیص حروف و کلمات: کودکان با اختلال خواندن ممکن است در تشخیص و تفکیک حروف و کلمات دچار مشکل باشند. این مسئله می‌تواند به سختی در خواندن متن‌ها و تشخیص کلمات آشنا منجر شود.
- درک کلمات و مفاهیم: این کودکان اغلب در فهمیدن معنای کلمات و جملات دچار مشکل هستند. حتی اگر بتوانند کلمات را بخوانند، ممکن است نتوانند مفهوم کلی متن را درک کنند یا ایده‌های اصلی را استخراج کنند.
- سرعت و روان‌خوانی: یکی دیگر از علائم اختلال خواندن، کندی در خواندن و عدم روانی در تلفظ کلمات است. کودکان ممکن است با مکث‌های زیاد و تکرار کلمات مواجه شوند که این امر باعث کاهش سرعت خواندن می‌شود.
- مهارت‌های واژگان عمومی: کودکان با اختلال خواندن معمولاً دارای دایره لغات محدودتری هستند و در یادگیری و استفاده از کلمات جدید مشکل دارند. این مسئله می‌تواند بر توانایی آنها در بیان افکار و ایده‌ها نیز تأثیر بگذارد.
به طور کلی، این علائم نشان‌دهنده مشکلاتی در جنبه‌های مختلف خواندن هستند که می‌توانند بر عملکرد تحصیلی و روزمره کودک تأثیر بگذارند. تشخیص و مداخله زودهنگام می‌تواند به بهبود این مهارت‌ها و کاهش تأثیرات منفی اختلال خواندن کمک کند.
مطالعه بیشتر: درمان اختلال خواب در کودکان
اختلال یادگیری ریاضی (دیسکلکولیا (dyscalculia))
اختلالات یادگیری ریاضی، که گاهی به آنها دیسکالکولیا نیز گفته می‌شود، می‌توانند به شکل‌های مختلفی بروز کنند و بسته به نقاط قوت و ضعف کودک، تأثیرات متفاوتی داشته باشند. مشکلاتی که کودک با این اختلالات ممکن است با آنها مواجه شود، بسیار متنوع هستند و می‌توانند به دلایل مختلفی رخ دهند. به عنوان مثال، اختلالات یادگیری زبان، مشکلات بینایی، یا ضعف در توانایی‌های توالی، حافظه یا سازماندهی می‌توانند بر توانایی کودک در یادگیری ریاضی تأثیر بگذارند.
کودکی که به اختلال یادگیری ریاضی مبتلاست، ممکن است با چالش‌های زیر مواجه شود:
- حفظ و مرتب‌سازی اعداد: این کودکان اغلب در به خاطر سپردن و ترتیب دادن اعداد دچار مشکل هستند. آنها ممکن است نتوانند به راحتی اعداد را به یاد بیاورند یا آنها را به ترتیب صحیح قرار دهند.
- نشانه‌های عملگر و حقایق عددی: مشکلاتی در شناخت و استفاده از نشانه‌های عملگر (مثل جمع، تفریق، ضرب و تقسیم) و یادگیری حقایق عددی (مثل 5 + 5 = 10 یا 5 × 5 = 25) نیز رایج است. این کودکان ممکن است در به خاطر سپردن و استفاده از این حقایق ساده مشکل داشته باشند.
- اصول شمارش: کودکان مبتلا به اختلال یادگیری ریاضی ممکن است در یادگیری و به کار بردن اصول پایه‌ای شمارش دچار مشکل شوند. به عنوان مثال، ممکن است نتوانند به درستی اعداد زوج یا پنج‌تایی را شمارش کنند.
گفتن زمان: یکی دیگر از چالش‌های رایج برای این کودکان، مشکل در یادگیری و گفتن زمان است. آنها ممکن است نتوانند به درستی ساعت را بخوانند یا مفهوم زمان را درک کنند.
به طور کلی، اختلالات یادگیری ریاضی می‌توانند تأثیرات گسترده‌ای بر توانایی کودک در انجام وظایف روزمره و تحصیلی داشته باشند. با تشخیص زودهنگام و ارائه حمایت‌های مناسب، می‌توان به کودکان کمک کرد تا بر این چالش‌ها غلبه کنند و مهارت‌های ریاضی خود را تقویت کنند.
اختلال یادگیری نوشتن (دیس گرافی (dysgraphia))
اختلال یادگیری نوشتن می‌تواند هم جنبه‌های فیزیکی نوشتن و هم فرایندهای ذهنی درک و تلفیق اطلاعات را تحت تأثیر قرار دهد. این اختلال به دو شکل اصلی دیده می‌شود: اختلال اساسی نوشتن و ناتوانی در نوشتن مفهومی.
اختلال اساسی نوشتن به مشکلات فیزیکی در نوشتن کلمات و حروف اشاره دارد. این نوع اختلال باعث می‌شود فرد در کنترل حرکت‌های دست و هماهنگی چشم و دست برای نوشتن دچار مشکل شود.
ناتوانی در نوشتن مفهومی به مشکلات در ساماندهی و بیان افکار به صورت نوشته اشاره دارد. افراد مبتلا به این نوع اختلال در تبدیل ایده‌ها و مفاهیم به کلمات و جملات منسجم مشکل دارند.
علائم اختلال نوشتن بیشتر به فعالیت نوشتن مربوط می‌شود و شامل موارد زیر است:
- مرتب بودن و پیوستگی در نوشتن: افراد ممکن است نتوانند جملات را به طور منظم و پیوسته بنویسند.
- نوشتن دقیق حروف و کلمات: مشکلاتی در ترسیم صحیح حروف و کلمات دیده می‌شود.
- ثبات املا: مشکلاتی در حفظ و استفاده صحیح از املای کلمات وجود دارد.
- نظم و انسجام در نوشتن: نوشته‌ها ممکن است پراکنده و بی‌نظم باشند، بدون داشتن ساختار مشخص.
این اختلالات می‌توانند تأثیر منفی بر عملکرد تحصیلی و ارتباطات اجتماعی فرد داشته باشند و نیاز به مداخلات و راهکارهای تخصصی دارند.
علل شایع اختلالات یادگیری
اختلالات یادگیری مجموعه‌ای از مشکلات است که می‌توانند بر نحوه پردازش و درک اطلاعات تأثیر بگذارند. در اینجا، توضیحات متفاوتی درباره انواع رایج این اختلالات ارائه شده است:
- دیسلکسیا: فردی که با دیسلکسیا دست و پنجه نرم می‌کند، با چالش‌های عمده‌ای در زمینه‌های مرتبط با خواندن و نوشتن مواجه است. این اختلال می‌تواند شامل دشواری در تشخیص و ترکیب حروف، مشکل در به یاد آوردن نحوه نوشتن کلمات، و ناتوانی در بیان صحیح واژه‌ها باشد.
- دیسکلکولیا: این اختلال به دشواری در پردازش و استفاده از اطلاعات عددی مربوط می‌شود. افراد با دیسکلکولیا ممکن است در حل مسائل ریاضی، فهم زمان یا مدیریت مالی به ویژه استفاده از پول و انجام محاسبات ساده، با مشکلاتی مواجه شوند.
- دیسگرافی: کسانی که با دیسگرافی دست به گریبان‌اند، ممکن است در نوشتن و سازماندهی متون دچار مشکلات جدی باشند. این شامل مشکلات در خوانا بودن دست‌خط، املای کلمات، و ترتیب‌دهی افکار در قالب نوشته می‌شود.
- دیسپراکسی (اختلال یکپارچگی حسی): این اختلال به مشکلاتی در هماهنگی حرکات و مهارت‌های ظریف مانند نوشتن، استفاده از ابزارها و حفظ تعادل مربوط می‌شود. افرادی که به دیسپراکسی مبتلا هستند، ممکن است در انجام فعالیت‌های حرکتی که نیاز به دقت و هماهنگی دارند، دچار مشکل شوند.
- دیسفازی / آفازی: این اختلال به مشکلاتی در فهم و استفاده از زبان مربوط می‌شود. افراد مبتلا به دیسفازی ممکن است در درک گفتار، خواندن متون، و تولید زبان گفتاری یا نوشتاری دچار اختلال شوند.
- اختلال پردازش شنوایی: این اختلال به مشکلاتی در تشخیص و تفسیر اصوات مربوط می‌شود. فرد ممکن است در تفکیک و درک تفاوت‌های ظریف بین صداها و تفسیر صحیح اطلاعات شنیداری دچار مشکل شود که می‌تواند بر توانایی‌های خواندن، درک مطلب و یادگیری زبان تأثیر بگذارد.
- اختلال پردازش بینایی: افرادی که با این اختلال مواجه هستند، مشکلاتی در پردازش و تفسیر اطلاعات بصری دارند. این مشکلات می‌تواند شامل دشواری در خواندن، درک نمودارها، نقشه‌ها، و تصاویر و همچنین حل مسائل ریاضی باشد، زیرا نمی‌توانند به درستی جزئیات بصری را تجزیه و تحلیل کنند.
این اختلالات می‌توانند به طور عمیق بر تحصیل و عملکردهای روزمره فرد تأثیر بگذارند و معمولاً نیاز به ارزیابی و مداخله‌های تخصصی برای کمک به مدیریت و بهبود این مشکلات دارند.
روش‌های درمانی
اگر فرزندتان با اختلال یادگیری مواجه است، می‌توانید از رویکردهای مختلفی برای حمایت و درمان او بهره ببرید. این روش‌ها شامل:
- کلاس‌های تقویتی: برای تقویت مهارت‌های تحصیلی فرزندتان، می‌توانید از کلاس‌های خصوصی استفاده کنید که به وسیله معلمان متخصص ارائه می‌شود. این کلاس‌ها می‌توانند به فرزندتان کمک کنند تا با روش‌های خاصی برای انجام تکالیف، مطالعه مؤثرتر و سازماندهی بهتر آشنا شود.
- امکانات کلاس درس: در کلاس‌های آموزشی، ممکن است فرزندتان به امکانات اضافی نیاز داشته باشد. برای مثال، او ممکن است نیاز به زمان بیشتر برای تکمیل تکالیف داشته باشد یا بتواند از ابزارهایی مانند ماشین‌حساب، نرم‌افزارهای تبدیل متن به گفتار یا دیگر فناوری‌های کمکی استفاده کند تا یادگیری او تسهیل شود.
- کاردرمانی: کاردرمانی می‌تواند به بهبود مهارت‌های حرکتی و نوشتاری فرزندتان کمک کند. این نوع درمان با تمرینات هدفمند و تکنیک‌های خاص، توانایی‌های حرکتی ظریف را تقویت می‌کند. همچنین، گفتاردرمانی می‌تواند به تقویت مهارت‌های زبانی و بهبود توانایی‌های ارتباطی فرزندتان کمک کند.
- دارودرمانی: در برخی موارد، پزشک ممکن است داروهایی را برای مدیریت مشکلات روانشناختی مانند افسردگی یا اضطراب تجویز کند. همچنین، اگر فرزندتان با اختلال بیش‌فعالی مواجه است، داروهای خاص می‌توانند به بهبود تمرکز و کاهش علائم این اختلال کمک کنند.
- درمان‌های مکمل و جایگزین: علاوه بر درمان‌های اصلی، برخی خانواده‌ها به درمان‌های مکمل و جایگزین نیز روی می‌آورند. این شامل تغییرات در رژیم غذایی، مصرف ویتامین‌ها، تمرینات چشمی و روش‌هایی مانند نوروفیدبک می‌شود. با این حال، شایان ذکر است که برای این درمان‌ها هنوز نیاز به تحقیقات بیشتری وجود دارد تا اثربخشی آنها به طور کامل تأیید شود.
با ترکیب این روش‌ها و مشاوره با متخصصان، می‌توانید برنامه‌ای جامع برای حمایت از فرزندتان طراحی کنید که به بهبود وضعیت تحصیلی و زندگی او کمک کند.
مطالعه بیشتر: افزایش اعتماد به نفس در کودکان
چگونه می‌توانیم به کودک مبتلا به اختلالات یادگیری کمک کنیم؟
وقتی با ناتوانی‌های یادگیری روبه‌رو می‌شوید، ممکن است احساس کنید که در تاریکی هستید و نمی‌دانید از کجا شروع کنید یا چه کمکی دریافت کنید. در چنین شرایطی، برای دریافت تشخیص صحیح و راهنمایی‌های تخصصی، مشاوره با متخصصان حوزه یادگیری ضروری است. این متخصصان می‌توانند مشکل را شناسایی کرده و راهکارهای مناسب ارائه دهند. علاوه بر این، همکاری نزدیک با مدرسه کودک شما می‌تواند به ایجاد شرایط مناسب آموزشی و دریافت کمک‌های علمی کمک کند.
با این حال، در این مسیر، نقش شما به‌عنوان والدین اهمیت زیادی دارد. شما به‌خوبی می‌دانید که فرزندتان چگونه یاد می‌گیرد و چه ویژگی‌هایی دارد. بنابراین، بهتر است خودتان نیز در پیگیری روش‌های درمانی و خدمات جدید فعال باشید.
شناخت دقیق اختلال یادگیری: اولین قدم در این مسیر، درک عمیق از اختلال یادگیری کودک شماست. تحقیق کنید تا بفهمید این اختلال چگونه بر روند یادگیری او تأثیر می‌گذارد و چه مهارت‌های شناختی درگیر هستند. با شناخت دقیق‌تر نوع اختلال، قادر خواهید بود تکنیک‌های آموزشی و درمانی مناسبی را انتخاب کنید.
جستجوی درمان‌ها و خدمات جدید: مطالعه و تحقیق درباره روش‌های درمانی و خدمات جدید مرتبط با اختلال یادگیری می‌تواند به شما کمک کند تا از مؤثرترین گزینه‌های درمانی بهره‌برداری کنید. این اطلاعات به شما امکان می‌دهد تا در خانه یا با همکاری درمانگران و مربیان، راهکارهای بهتری برای فرزندتان فراهم کنید. اگر مدرسه نتواند منابع مناسب را ارائه دهد، شما می‌توانید به‌تنهایی یا با کمک متخصصان، این منابع را تأمین کنید.
تقویت نقاط قوت: فراموش نکنید که فرزند شما علاوه بر چالش‌های یادگیری، ممکن است در زمینه‌های دیگری نیز توانمند باشد. شناسایی و پرورش این نقاط قوت و علایق می‌تواند به افزایش اعتماد به نفس و انگیزه کودک کمک کند و حتی در مواجهه با مشکلات یادگیری مؤثر باشد. توجه به علایق و استعدادهای کودک می‌تواند به بهبود فرآیند یادگیری و کاهش استرس‌های مرتبط با ناتوانی‌های یادگیری کمک کند.
با این رویکرد، شما می‌توانید به‌عنوان والدین نقشی فعال و مؤثر در بهبود وضعیت یادگیری فرزندتان ایفا کنید و به او در مواجهه با چالش‌های یادگیری کمک کنید.
جمع بندی
اختلال یادگیری یکی از مسائلی است که هنوز به اندازه کافی درباره‌اش اطلاعات عمومی وجود ندارد، به‌ویژه در میان والدین. اگرچه این اختلال نمی‌تواند به‌طور کامل درمان شود، ولی با استفاده از روش‌های درمانی مناسب و برنامه‌های حمایتی، می‌توان آن را به خوبی مدیریت کرد و تأثیرات منفی آن را به حداقل رساند.
در این مطلب از سایت روانشناسی دکتر دولت یاری به بررسی بررسی اختلال اختلال یادگیری در کودکان پرداختیم. مجموعه روانشناسی کودکان و نوجوانان دکتر دولت یاری بیش از ۱۵ سال در حوزه کودک و نوجوان و خانواده سابقه کاردرمانی دارد. هدف مجموعه روانشناسی کودکان و نوجوانان دکتر دولت یاری از آموزش‌ها استفاده از جدیدترین متدهای روانشناسی واکسیناسیون روان است. جهت دریافت مشاوره برای درمان اختلال رفتاری کودکان با شماره زیر تماس بگیرید:
شماره مطب: 02632738133
آدرس مطب: کرج، چهارراه طالقانی به سمت میدان شهدا، ساختمان پزشکان آراد، طبقه ۷ واحد ۷۰۲
